Als ik dit van te voren geweten had…
De columns die Ramiro Martina met als alter ego Hulio Martina voor de weekenbijlage Napa van Amigoe op Curaçao schreef, zijn nu gebundeld in het boekje De inburgering van de Antilliaan.
In deze wekelijkse bijdrage aan de krant blikt Hulio terug op de periode waarin de start van de toekomst zich razendsnel aandient. Het eindexamen is gemaakt, de ‘weg naar later’ rolt als een rode loper uit, lonkt en ligt klaar voor de eerste stappen van de rest van je leven. Voor Hulio slaat behalve de euforie ook de twijfel toe. De rode loper leidt namelijk naar de andere kant van de wereld. Het betekent weggaan van de vertrouwde omgeving voor een langere tijd zonder de mogelijkheid even een weekendje naar huis te gaan om bij te komen. In de titel van het eerste hoofdstuk vat de schrijver dit zeer scherp samen met ‘Shit, geslaagd!’
Wat is het eigenlijk dat ik achterlaat? En hoe hoor ik af te ronden? Ben ik er wel klaar voor? Wat ga ik eigenlijk precies doen daar? Hoe zal dat land me ontvangen? Wil ik eigenlijk wel weg? Kan ik het maken om niet weg te willen? Wat is normaal?
De vragen die Hulio zich blijft stellen, ook na zijn vertrek naar Nederland lopen door de hele bundel. Elke column eindigt met tal van vragen die er eigenlijk niet zijn om beantwoord te worden als vraag op zich. Veel meer geven zij de manier weer waarop hij dit avontuur aangaat en waarmee hij telkens weer een nieuwe balans voor zichzelf probeert te vinden. Een zelfonderzoek is het waarbij hij steevast zijn bevindingen toetst aan zijn waarden en normen die hij nog aan het ontwikkelen is en hoe die zich verhouden in de sociaal maatschappelijke omstandigheden van dat nieuwe land waarvan hij zelf vind dat hij er zelfs de taal ‘amper’ van spreekt.
Het geheel is een boeiend relaas dat zich aaneenrijgt door bespiegelingen, gebeurtenissen en ontmoetingen die zo nu en dan worden ‘stilgezet’ door verrassende gedichten die de ervaring nog wat dichter op de huid van de lezer plaatsen. De gedichten werden later geschreven en aan de bundel toegevoegd. Ze waren geen onderdeel van de columns maar zijn een welkome toevoeging aan de bundeling. Het toetje in De inburgering van de Antilliaan is het spoken word gedicht Si mi tabata sa vertaald in het Nederlands met ‘Als ik het (maar) wist’.
Met dit gedicht zet de schrijver de gehele ervaring die hij in deze columns beschreven heeft prachtig neer. Om dan uiteindelijk toch tot de conclusie te komen dat de enige manier om jezelf verder te ontwikkelen erop neerkomt dat je de toekomst soms met je ogen dicht moet benaderen, jezelf moet vertrouwen en erin springen. Of zoals Hulio het zegt: wat ik wel weet, is dat wanneer ik mijn glazen bol uit de vriezer haal, hij zal beslaan (…)
2021 Elodie Heloise
